从前,侗家没有踩歌堂,过节时没有歌唱,也没有舞跳,日子过得较为平淡。
后来,有人提议:“凑点钱请人到天上讨些歌来唱吧!”大家赞同,很快便把钱凑齐,就公推热心替众人办事的金必去讨歌。
金必不分昼夜,长途跋涉,走了很久,才来到天上。
金必见天门紧闭着,就在门外喊了一声:“开门”哪料里面没有动静,天门还是紧闭着。
金必又用力气喊了一声“开门”,天门才吱吱呀呀动了。
看守天门的“雷母娘娘”慢腾腾地走出来问道:“是谁在门外大喊大叫?”
金必答道:“是我,从地上来的。”
“来做什么?”
“来讨歌的。”
金必话音刚落,天门就打开了。“雷母娘娘”说:“你自己到歌堂去看吧!”金必走到歌堂,看见许多仙女正在唱歌跳舞。金必一连看了七天。
天上一日,地上一月。地上的人等了七个月还不见金必回来,又派相金、相银和古赛三人上天寻找金必。
天上的歌舞种类很多,各种歌都悦耳动听,金必样样都想学,但一下子怎么学得完呢?此时,相金、相银和古赛来了。金必好欢喜,便带他们一起去讨歌。
他们问仙女向谁讨歌,仙女说:“你们去找歌师吧!”
他们去找歌师,歌师说:“我不能作主,你们去问天上管事的老人吧!”
他们找到了天上的老人,一帮老人正在鼓楼里围着火塘抽烟。金必上前,恭恭敬敬地说:“我们是从地上到这里来讨歌的,请给我们一些歌吧。”
老人们商量一番,一个白胡子老人开口道:“地上的年轻人,给你们一些歌吧!但是你们要付三百两银子给我们修鼓楼。”
金必满心欢喜,四个人商量一下,说:“好,就给三百两银子。不过歌,你们要给最好听的,要多给一些。”老人说:“只要你们拿得动,尽管拿好了。”他们把银子给了老人,用两根粗杠子把歌抬走了。
歌是用藤条绑在木杠上的,他们走出鼓楼不久,藤条松了,歌从杠子上掉下来,撒满一地。他们连忙歇息,把歌捡起来,又用包头巾把歌牢牢绑紧,继续赶路。
他们走过弯弯曲曲的巷道,走到天门外高高的石阶时,突然卷来一阵狂风,包头巾被风刮跑了,歌也被吹得无影无踪。他们从天上一直找到地上,到处找遍了,就是找不到。
他们见人就问:“砍柴的老人家呀,见到我们的歌了吗?”
砍柴的老人回答:“没有看见哩,你们去问问别人吧!”
他们又去问一个放牛的牧童:“小兄弟,看见我们的歌没有?”放牛的牧童摇摇头。
他们继续往前找,肚子饿了,摘野果吃;口渴了,捧山泉喝;困了,就靠在树脚打个瞌睡。找呀找呀,他们来到了一条大江边,发现就在附近龙潭里有个东西在闪闪发光。金必想:“莫非歌掉在这里了?”
四个人跑到江边细看,龙潭里的水绿幽幽的,那闪闪发光的歌正好夹在石缝里。金必望着深潭干着急。
这时,一只水獭游过来。金必喊:“水獭大哥,请帮我们到潭里把歌取上来。”
水獭说:“可以,只要你们答应我一件事,允许我到你们田里去吃鱼。”
四个人商量一阵,答道:“我们田里有的是肥鲤鱼。只要你帮我们把歌扛上岸来,就允许你到我们田里去吃鱼。”
水獭一下子蹿到潭底,把歌取了上来。他们感谢了水獭,捧着歌高高兴兴地回家去了。
四个人后来到处去传歌,金必、相金、相银是侗族人,古赛是苗族人,从此侗族有了歌,苗族也有了歌。但因为每个人分得的歌不同,侗歌和苗歌也不相同,连各地的侗歌也不是完全一样。
后来,侗族人都学会了唱歌。侗歌,就这样传下来了。侗族逢年过节都要唱歌跳舞,这就是有名的踩歌堂。
Xic unv,nyenc gaeml meec lis dos yeeh, dah sigs meec lis al dos,buh meec lis miot dos,nyanl maenl dah lis sigt sigt xems xems.
Touk lenc,lis nyenc suh baov:Liimx nyil sinc lah nyenc bail wul menl aol nyil al map dos bax!Wagx jenl ledp haengt,weik liangh deic sinc liimx ouv,suh sint bens haengt daengh nyenc daol beenh sil naih sil jav jah Jeml Biigx bail aol al.
Jeml Biigx maenl buh bail nyaemv buh quk,xangh liingx yabs nyal,qamt jaengl kaenp,hah bail touk wul menl.
Jeml Biigx lis nuv dol menl ngabx guas guadl,suh nyaoh nugs dol wanc il soh:“Eip dol!”Nuc wox aox lenc dol gemv giul,dol menl bens daemx guas guadl.
Jeml Biigx yuh songk legc wanc il soh“Eip dol”,dol menl hah ngeds ngeds ngeev.
Sax Bias xut dol jah xih samh samh ugs map hamk:“Nuc nyaoh nugs dol jah wanc deil wanc xeengp nyil?”
Jeml Biigx baov:“Jangs yaoc, Dah dees dih map.”
“Map weex mangc?”
“Mas aol al.”
Jeml Biigx angs lix lenx,dol menl suh eip lax. Sax Bias baov:“Nyac ags bail dangc al biv bax!”Jeml Biigx qamt touk dangc al,lis nuv oil miegs menl nyaoh jah dos al dos yeeh. Jeml Biigx nyaemt sais nyaoh jav nuv ax nuv,nuv lis sedp maenl nangs nangs.
Wul menl il maenl,dees dih il nyanl. Nyenc dees dih gas lax sedp nyanl buh meec nuv Jeml Biigx jonv map,yuh piap Xangk Jeml、Xangk Nyaenc nyimp Guv Saip samp eep qak menl bail semh Jeml Biigx.
Al yeeh wul menl liogl yangh gungc, al naih al jav ledp lail qingk,Jeml Biigx yangh yangh ledp xangk aol,laot xic weex nup lis lieeux?Eev xic naih,Xangk Jeml、Xangk Nyaenc nyimp Guv Saip map touk lax. Jeml Biigc liox xogp,suh deic oil eep gaenx bail aol al.
Oil eep haemk miegs menl,miegs menl baov:“Oil xaop bail semh sangh al bax!”
Oil eep bail semh sangh al,sangh al angs:“Yaoc weex meec lis xus,xaop bail haemk nyenc laox guans sil wul menl jah bax!”
Oil eep semh deml nyenc laox wul munl. Il gaos nyenc laox lionc nyaoh dees louc piaop buil daos yinl. Jeml Biigx laos louc jiuv yuih angs:“Jiul dah dees dih map naih aol al,xaop peek nyil al dos jiul bax!”
Nyenc laox daengl baov il xic,il mungx nyenc laox miudx bagx eip ebl baov:“Lagx nyix dees dih,peek nyil al dos xaop bax!Il naih,xaop yuv eip samp begs liangx nyaenc dos jiul xaok louc.”
Jeml Biigx daengc longc kuanp jih jih,siik mungx daengl liangc il hap,baov:“Weex lis,suh saip samp begs liangx nyaenc. Jav al,xaop yuv peek maenv liox lail qingk jah,eengv gungc saip nyil.” Nyenc laox angs:“Yangh xaop deic lis,deenh aol bail.” Oil eep aol nyaenc sinc dos nyenc laox,aox yac jiuc lanc soh jungl al bail lax.
Al jangs aol jaol dol daengh lanc. Oil eep qamt ugs louc meec nup jaengl,jaol loh lax,al dah wul lanc gongv luih map,dogl digs dees dih. Oil eep hoik liangh sav dinl,jebl al qak lanc,eengv aol kgangl gaos deic al sugx jaens guadl, yuh dul dinl jaemh kuenp.
Oil eep biedc dah liungh jongv jongv jedl jedl,map touk jeiv bial pangp pangp nugs dol menl,dah yunv liunx map il jiul lemc laox,kgangl gaos douh lemc sebc pup bail lax,al buh meec wox douh sebc laos nup bail yangx. Oil eep dah wul menl semh touk dees dih,geel naih semh, geel jav semh, yuc nup buh semh meec deml.
Oil eep deml nyenc suh haemk:“Nyenc laox aol diedl yax!Lis nuv al jiul meec?”
Nyenc laox aol jedl xunp baov:“Meec lis nuv liix,xaop bail haemk eep bax!”
Oil eep yuh bail haemk lagx uns sangx senc:“Nongx!Nuv al jiul meec?” Lagx sangx senc baenv gaos.
Oil eep meenh semh bail nas,yags kgoux daengl,suh bul demh jil;yags naemx daengl,suh kubt naemx menv jil;deil wenk lax,suh bangh nyaoh dens meix nunc. Semh bail semh map,oil eep map touk il diiuc geel nyal mags,lis nuv dav nas aox maengl liongc jah lis yangh xonh guangl yabl yabl。Jeml Biigx xangk:Jangs meec jangs al dogl laos aox naih bail yangx?
Siik eep penk touk geel nyal bail seik naengc,aox maengl liongc naemx jah sup debl debl,al douh mibs nyaoh liungh bial jah guangl yabl yabl. Jeml Biigx dos dal naengc maengl yaeml,yah jens soh.
Xic naih,il duc mians wuic dah map. Jeml Biigx wanc:“Jaix mians,tingt nyac daengh jiul dah aox maengl jah aol al qak map.”
Mians baov:“Weex lis weex lis,gods yuv xaop liingx yaoc il yangh sil,saip yaoc touk yav xaop bail jil bal.”
Siik eep daengl baov il xenh,xunl baov:“Yav jiul liogl miix buic gungc. gods yuv nyac daengh jiul deic al unl qak jenc map,saip nyac laos yav jiul bail jil miix.”
Mians medl gaos nyabp laos dingv maengl,deic al aol qak map. Oil eep kaip mians yangx,xeengp sais wenp mangp deic al jungl bail yanc lax.
Lenc siik eep bail xaih naih eeus al, bail senl jah eeus al. Jaeml Biigx、Xangk Jeml、Xangk Nyaenc jangs nyenc gaeml,Guv saip jangs nyenc miiul,dah jav qit nyenc gaeml lis al,nyenc miiul buh lis al. Yenl yuih pieek al xic jah, nyenc gaeml ags lis il daengs al, nyenc miiul ags lis il daengs al, al gaeml daengh al miul buh lis nyil meec laot yangh, jonv baov al gaeml buh ags senl ags yangh.
Dah lenc, gaeml daol nyenc nyenc ledp wox dos al. Al gaeml,suh il naih saemh eeus dos saemh. Nyenc gaeml meec heenk dah nyinc dah sigs ledp yuv dos al dos yeeh,il naih dangc al dangc yeeh dangv mungl guanl.
(来源《侗族民间故事选》 翻 译:贾丽云 译审:潘永荣)